Świadczenia rodzinne

Świadczeniami rodzinnymi są:

• Zasiłek rodzinny oraz dodatki z tytułu:
  • urodzenia dziecka,
  • opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
  • samotnego wychowywania dziecka,
  • wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
  • kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
  • rozpoczęcia roku szkolnego,
  • podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
• Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka.
• Świadczenie rodzicielskie.
• Zasiłek pielęgnacyjny.
• Świadczenie pielęgnacyjne.
• Specjalny zasiłek opiekuńczy.
• Świadczenie wypłacane przez gminy na podstawie art. 22b (biorąc pod uwagę lokalne potrzeby w zakresie świadczeń rodzinnych, Rada Gminy może ustanowić dla osób zamieszkałych na terenie jej działania - inne świadczenia na rzecz rodziny).

Okres zasiłkowy na który przyznawane są świadczenia rodzinne rozpoczyna się od 1 listopada i trwa do 31 października następnego roku kalendarzowego, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych.

Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:

1. rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
2. opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
3. osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Zasiłek rodzinny przysługuje:

• obywatelom polskim;
• cudzoziemcom.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
  Osobie wymienionej w punkcie 3, zasiłek przysługuje pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

1. dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
2. dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3. osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
4. pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
5. osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
   1. rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
   2. ojciec dziecka jest nieznany,
   3. powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
   4. sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
   5. dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach
6. członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
    

W okresie zasiłkowym 2023/2024 trwającym od 1 listopada 2023 roku do 31 października 2024 roku należy wykazać dochody za rok 2022 uwzględniając zmiany wysokości dochodów członków rodziny. 

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł.
 

Prawo do zasiłku rodzinnego w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego

Od 1 stycznia 2016 r. w związku ze zmianą ustawy o świadczeniach rodzinnych, osoby których dochód przekracza kryterium uprawniające do świadczeń rodzinnych (674,00 zł na osobę w rodzinie lub 764,00 zł dla rodzin z niepełnosprawnym dzieckiem), mogą również otrzymać zasiłek rodzinny, dzięki wprowadzeniu zasady "złotówka za złotówkę".

Ustalając prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatków w przypadku przekroczenia dochodu rodziny, kwota przysługujących świadczeń wyliczana jest w kwocie różnicy między kwotą przekroczenia kryterium dochodowego rodziny a kwotą przysługujących świadczeń, czyli za każde przekroczenie progu o 1,00 zł, łączna kwota świadczeń przysługujących rodzinie pomniejszana będzie  o 1,00 zł. Jednakże, świadczenia zostaną wypłacone, gdy kwota do wypłaty po zastosowaniu mechanizmu "złotówka za złotówkę" będzie nie niższa niż 20,00 zł.

Podstawa prawna

• ustawa z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2023r. poz. 390 z poźn.zm.);
• ustawa z dnia 14 czerwca 1960r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023r. poz. 775 z późn. zm.);
• rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 06 lipca 2023r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2023r. poz.,1340 t.j.)

https://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-rodzinny-oraz-dodatki---wzor-wniosku-do-stosowania-na-nowy-okres-20212022